Raport NIK o wykonywaniu uprawnień właścicielskich nad spółką Eurolot

Działania Ministra Skarbu Państwa w celu ratowania spółki Eurolot okazały się nieskuteczne. Spółka nie rozwinęła zakładanej liczby własnych połączeń lotniczych, a ze współpracy wycofał się jej główny kontrahent, czyli PLL LOT. Dodatkowo umowa czarterowa z 4You, zamiast zysku, przyniosła ogromne straty. To wszystko spowodowało, że w marcu 2015 r. ogłoszono upadłość Eurolotu. Z ustaleń kontroli NIK wynika, że Minister Skarbu Państwa dysponując bieżącymi informacjami o systematycznie pogarszającej się sytuacji finansowej Eurolotu, podejmował działania naprawcze, jednak nie przyniosły one oczekiwanych efektów. Skutecznie procesu naprawczego nie przeprowadził także Zarząd Spółki. Spółka Eurolot rozpoczęła działalność w 1997 r. Była operatorem lotniczym świadczącym usługę wynajmu samolotów wraz z załogami. Przekazano jej obsługę deficytowych przewozów pasażerskich na liniach krajowych realizowanych przez PLL LOT. W 2000 r. Eurolot zaczął obsługiwać także przewozy na trasach międzynarodowych. Stał się operatorem samolotów o pojemności do 100 miejsc w Grupie LOT. Do 2010 r. Eurolot współpracował tylko z PLL LOT. Jednak problemy finansowe LOT-u oraz ograniczenie liczby połączeń spowodowały również zmianę celów działalności Spółki, w ramach których miała być rozwijana także własna siatka połączeń oraz rozwój segmentu rejsów czarterowych. W 2010 r Eurolot odnotował ponad 12 mln zł straty. Rok później Spółka rozpoczęła działalność lotniczą pod marką eurolot.com. Jednocześnie podjęto decyzję o wymianie floty lotniczej i zakupie 11 samolotów Bombardier Q400 NextGen, co było uzasadnione zaawansowanym wiekiem wykorzystywanych samolotów oraz coraz wyższymi wydatkami na ich obsługę techniczną. Przyjęta strategia biznesowa Spółki na lata 2011- 2013 stawiała przed nią ambitne zadania: utrzymanie pozycji lidera w zakresie liczby połączeń w kraju i ekspansję w Europie. Zakładano m.in. ponad dwukrotny wzrost liczby rejsów w ramach własnej siatki połączeń, przy ponad trzykrotnym wzroście liczby pasażerów w 2013 r. Kolejna wersja planu na lata 2013-2023 zakładała, że już w 2014 r. nastąpi blisko trzykrotny wzrost liczby pasażerów i uruchomienie 20 nowych połączeń. Założenia te, zaakceptowane przez Radę Nadzorczą oraz Ministra Skarbu Państwa, były nierealne i niespójne, bowiem w przytoczonych biznesplanach Spółki jasno wskazywano, że budowanie siatki połączeń trwa od dwóch do trzech lat. Tak więc Eurolot już przystępując do realizacji biznesplanów miał zbyt mało czasu. Dodatkowo, rozpoczęta w maju 2014 r. współpraca czarterowa Eurolotu ze spółką 4You Airlines zakończyła się stratą w wysokości ponad 15 mln zł. Umowa została zawarta przez ówczesnego Prezesa Eurolotu bez wymaganej statutem uchwały Zarządu Spółki. NIK ustaliła, że aneks do umowy, definiujący zasady rozliczeń między stronami, nie został w ogóle podpisany. Mimo iż Spółka 4You już w sierpniu 2014 r. przestała regulować należności, Eurolot nie przerwał świadczenia usług przewozowych. Z wyjaśnień Zarządu Spółki wynika, że czartery kontynuowano ze względu na dobro pasażerów, ewentualne koszty odszkodowań, a także straty wizerunkowe. Ponadto w umowie pomiędzy spółkami nie było zapisów zabezpieczających jej realizację. Zabezpieczenie - tylko w formie obowiązku dokonywania przedpłat na loty czarterowe, pokrywało jedynie ewentualne koszty związane z danym lotem, a nie uwzględniało innych kosztów ponoszonych przez Eurolot, np. z tytułu reklamacji za opóźnienia lotów, zgubienie bagażu, czy podstawienia samolotów zastępczych. Dodatkowo, Eurolot rozpoczynając współpracę z 4You nie przewidział skali trudności tego projektu. Spółka nie była organizacyjnie przygotowana do bieżącego rozliczania rzeczywistych kosztów realizacji umowy z 4You. Przedpłaty z realizacji rejsów wpływały na konto przewoźnika zgodnie z prognozą kosztów, natomiast rozliczenia końcowe odbywały się po kilku tygodniach, po wpłynięciu wszystkich faktur z danego rejsu. Ponieważ faktury wpływały w różnym czasie, księgowość Eurolotu miała problem ze śledzeniem stanu bieżącego zadłużenia. Kontrola NIK dotycząca nadzoru Ministra Skarbu Państwa nad spółką Eurolot S.A. przeprowadzona została na wniosek posłów na Sejm RP. Głównym celem kontroli była ocena skuteczności i efektywności wykonywania przez Ministra Skarbu uprawnień właścicielskich wobec spółki. Źródło: NIK

Komentarze